Out of control? Wat betekent dat voor ons

Robert Verheule en ik schreven voor de Kenniscommunity Groepsfacilitatie een blog over wat het jaar thema voor ons betekent, Graag jullie reactie. Deze blog verscheen oorspronkelijk in de KCF Linkedin groep.

We stapten onlangs in ons bootje. Om weg te varen maakten we de trossen los. Maar omdat het nogal hard waaide lieten we voor de zekerheid één touw vast, om wat controle te houden. We gaven gas……maar het het bootje wilde niet naar zijn roer luisteren. We zwaaiden gevaarlijk af naar een naast ons afgemeerd jacht. Uiteindelijk besloten we toch ook maar dat laatste touw los te maken…de boot maakte wat vaart en begon weer naar het roer te luisteren. Moraal: hoe meer je los laat, hoe minder je zwalkt.

We bevinden zich in een tijd van transitie. De overheid ontvangt nu als één van de laatste de klappen van de crisis. Ze moet inkrimpen. Daarnaast moet ze zich aanpassen aan de vragen van de wereld van nu.

Die druk van twee kanten is alleen op te vangen door op een heel andere manier te gaan werken: lean, ambtenaar 2.0, noem maar op. Maar juist omdat de druk zo oploopt zijn we geneigd vast te houden aan de oude controle mechanismen. we starten een project “vernieuwing”, maar rekenen dat op een boekhoudkundige manier af. we maken de organisatie “toekomstbestendig”, maar realiseren ons niet dat de verandering de enige constante is.

Deze focus op verandering van procedure, is een reactie op het “out of control” voelen. De overheid vraagt zich niet af waar ze staat, maar ziet haar identiteit slechts als een resultante van haar taken, in plaats van te kijken naar haar intrinsieke waarde. Wie is deze instantie nu, waarom is zij op aard? En de medewerkers van de overheid zijn ook in verwarring. Hoe kun je je inzetten voor de goede zaak, terwijl je baas om efficiëntie vraagt? En hoe kan je je verantwoorden over outcome, in plaats van de boekhoudhoudige afrekening van je output.

De faciitator die voor de overheid facliteert treft een overheid aan die “out of control” is. En dat heeft effect voor zijn of haar effectiviteit. Leiden zijn of haar programma’s nog wel tot de juiste doelstellingen? Is de facilitator slechts een instrument van de oude hiërarchie, of probeert de facilitator juist een nieuwe situatie te creëren in een situatie die gebonden is oude mechanismen?

Het faciliteren van een transitie is niet makkelijk, maar juist daarom is onze vak in deze tijden van transitie juist zo mooi. Out of control, en om de Prodigy te citeren, zelfs soms “out of space”