De Parabel van Stanley

In tijden van Kerst niets beter dan een goed verhaal waarover je gaat nadenken…. De Parabel van Stanley verhaalt over Stanley, die denkt dat hij zelf beslissingen neemt, maar doet hij dat ook. Hij werkt in een kantoor en drukt daar op knoppen. Stanley is werknemer 427.

Voert hij instructies uit of neemt hij zelf beslissingen? En wat doen wij eigenlijk, ons Reptielenbrein laat ons inmiddels vooral correct aangepast gedrag uitvoeren.

Nog verwarrender wordt het als we zelf Stanley mogen spelen. Jij komt als Stanley in een verwarrende situatie terecht. Welke keus maak je. En bij elke keuze vertelt de verteller (Type Brits-Droogkomisch), alsof hij die stap al had voorzien. En zijn in een spel niet alle regels en alle mogelijke uitkomsten (win-condities) al van te voren bedacht?

Ik werd opstandig, ik wilde uit het systeem, maar ook dat leek het spel te snappen. Ik werd slechts uitgelachen en vond de dood. En begon weer opnieuw, volgde dit keer wel de instructies, en bevrijdde mezelf uit de netelige situatie en “won het spel” (Achievement unlocked). Maar voelde dat echt als een bevrijding, of was ik juist nu slaafs, omdat ik “binnen de lijntjes” kleurde?

The Stanley parable begon als een Mod (Een door gebruikers aangepaste variant op een spel) in 2011. De makers wilden een kritiek maken op de pseudo-keuzes die spelers kregen voorgesteld in veel spellen. Immers de consequentie van de keuze was niet zozeer het gevolg van die keuze, maar van wat de makers als consequentie van de keuze hadden bedacht.

En dan kan je ook op het gebied waar wij ons, als facilitators, als beleidsbepalers, als ontwerpers ons begeven. Maken wij echte keuzen, laten wij onze deelnemers echte keuzen maken, of spelen wij allen slechts een spel? En zoals Claire Boonstra zegt, is ons onderwijs er niet opgericht mensen de regels te laten volgen?

Meer wil ik niet verklappen, ervaar het. Met die kerstoverdenking (ik speelde het spel gister op tweede kerstdag uit) stuur ik jullie het nieuwe jaar is.

Op de site van The Stanley Parable is het spel (de Mod van 2011 werd in 2013 als HD-Remake standalone uitgebracht) te koop (Mac & PC) en de demo gratis te downloaden. Momenteel is het in de aanbieding in de Steam Store. Het is één van de spellen van het jaar bij Eurogamer. Nederlandse videoreview op Gamekings